الکتروموتور تک فاز بسیار متنوع هستند و با توجه به ویژگی هایشان در موارد مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. الکتروموتور تک فاز چیست؟ دلیل چرخش در موتورهای القایی سه فاز ایجاد میدان دوار در داخل استاتور است. اگر یک جریان متناوب تک فاز از سیم پیچ عبور داده شود، یک میدان ضربانی ایجاد می شود.در واقع روش های القای ولتاژ در هادی های روتور و چرخش آن در موتورهای سه فاز و تک فاز مشابه یکدیگر است.
بنابراین به دلیل سادگی طراحی موتورهای الکتریکی تکفاز، روتورهای تمامی آنها از نوع قفس سنجابی می باشد. در موتورهای الکتریکی،هرچه اختلاف فاز بین جریان سیم پیچ اصلی و سیم پیچ استارت بیشتر باشد، گشتاور راه اندازی بیشتر و میدان چرخشی ایجاد شده متقارن تر است. حداکثر گشتاور راه اندازی زمانی حاصل می شود که اختلاف فاز بین دو سیم پیچ 90 درجه باشد. در این حالت میدان دوار ایجاد شده کاملاً متقارن است.
تفاوت الکتروموتور سه فاز و الکتروموتور تک فاز چیست؟
موتورهای الکتریکی تک فاز اغلب برای مصارف خانگی استفاده می شوند. طراحی الکتروموتور فاز تقریباً شبیه الکتروموتور سه فاز است. تفاوت آنها در این است که گاهی اوقات یک الکتروموتور تک فاز از کلید گریز از مرکز استفاده می کند که در موتورهای سه فاز استفاده نمی شود. معمولاً برای مصارف خانگی و نیمه صنعتی از الکتروموتورهای تک فاز کوچک استفاده می شود که توان مصرفی آنها تا 3 اسب بخار می باشد اما در برخی موارد از الکتروموتورهای با توان بالاتر نیز استفاده می شود. موتور تک فاز می تواند یک خازن یا دو خازن باشد و به موتوری که دو خازن دارد رله می گویند.
انواع الکتروموتور تک فاز چیست؟
انواع الکتروموتورهای تک فاز به شرح زیر است:
- موتورهای الکتریکی تک فاز با افت فاز
- موتورهای الکتریکی با خازن راه اندازی
- موتور الکتریکی با خازن دائمی
- موتورهای الکتریکی با دو خازن (راه اندازی و خازن دائمی)
- موتور القایی قطب شکافدار
موتورهای الکتریکی تک فاز با افت فاز
در این موتورها برای ایجاد اختلاف فاز بین جریان سیم پیچ اصلی و استارت، نسبت مقاومت اهمی به القایی سیم پیچ استارت بیشتر از سیم پیچ اصلی است. یعنی مقاومت سیم پیچ استارت بیشتر اهمی است و مقاومت سیم پیچ اصلی بیشتر سلفی است. بهترین راه برای افزایش نسبت راکتانس اهمی به القایی استفاده از سیم نازک تر در سیم پیچ است. آیا می دانید کار گیربکس صنعتی چیست؟
موتورهای آسنکرون با خازن راه اندازی
در این نوع الکتروموتور تکفاز، اختلاف فاز بین جریان سیم پیچ اصلی و سیم پیچ استارت با استفاده از خازن متصل به صورت سری به سیم پیچ استارت ایجاد می شود. با محاسبه مقدار ظرفیت خازنی مناسب خازن می توان اختلاف زاویه ای دو جریان را در زمان راه اندازی تا 90 درجه افزایش داد. در نتیجه، گشتاور راه اندازی چنین موتوری بسیار خوب است. زیرا حداکثر گشتاور در موتور القایی تک فاز با ایجاد این زاویه حاصل می شود. پس از راه اندازی موتور، عبور جریان زیادی از خازن منجر به احتراق آن می شود، بنابراین خازن باید با کلید گریز از مرکز از مدار جدا شود.
موتور الکتریکی با خازن دائمی
در این نوع خازن های سری با سیم پیچ راه اندازی به گونه ای طراحی شده است که اختلاف فاز در زمان راه اندازی کم باشد اما در حین کار با اختلاف فاز تقریباً 90 درجه می شود، خازن را می توان در مدار نگه داشت. در این حالت ظرفیت خازن دائمی کارکرد کمتر از خازن راه اندازی است و در لحظه راه اندازی جریان کمتری از آن عبور می کند. از طرف دیگر، از آنجایی که یک خازن دائمی باید برای مدت زمان بیشتری در مدار بماند، خازن الکترولیتی برای آن مناسب نیست. بنابراین خازن این موتورها از نوع روغنی انتخاب می شود که قیمت آن نسبت به خازن های الکترولیتی گرانتر است.
موتورهای القایی دو خازن، خازن راه اندازی و کارکرد مداوم
اگر یک موتور القایی از هر دو خازن دائمی و راه اندازی به طور همزمان استفاده کند، موتور را خازن دوگانه می نامند. این موتورها اغلب جزء موتورهای صنعتی به حساب می آیند و در کاربردهایی مانند ماشین لباسشویی های صنعتی، یخچال های صنعتی، موتورهای آسانسور و … استفاده می شوند. مشخصات فنی این موتورها به شرح زیر است:
- این موتورها گشتاور راه اندازی بالایی دارند.
- گشتاور خوبی را در شرایط کاری نشان می دهند.
- توان و قدرت خوبی دارند.
- خیلی بی سر و صدا کار می کنند.
- می توانند تا 25٪ از بار نامی اضافه بار را تحمل کنند.
موتور القایی قطب شکافدار
اگر قطب های برجسته موتور شکاف دار باشد و یک یا چند حلقه رسانای کوتاه در داخل موتور قرار داده شود، به این نوع موتور القایی، موتور قطب شکافی می گویند. گشتاور راه اندازی و راندمان این موتورها بسیار کم است و معمولاً زیر 150 وات تولید می شوند. مزیت اصلی این موتورها سادگی طراحی آنهاست.
کاربرد الکتروموتور تک فاز چیست؟
کاربرد الکتروموتور تک فاز به شرح زیر است:
- در کمپرسورها
- ماشین لباسشویی
- کولرهای آبی
- یخچال خانگی، یخچال صنعتی
- پمپ های آب
- آسانسورها
- ساخت و ساز
- اتوماسیون صنعتی
- تجهیزات اداری مانند چاپگرهای کامپیوتری و موارد دیگر
موتورهای الکتریکی القایی تک فاز
به طور کلی الکتروموتور تک فاز چیست؟ موتورهای الکتریکی القایی تک فاز به دلیل قیمت مناسب و هزینه نگهداری پایین، بیشترین کاربرد را در صنعت دارند. این مدل از موتورهای الکتریکی از سیم پیچ استفاده می کند و با برق AC تک فاز کار می کند. موتور القایی تک فاز خود راه انداز نیست و در همه موتورهای القایی تک فاز روتور از نوع قفس سنجابی است. هنگامی که موتور به یک منبع برق تک فاز متصل می شود، جریان متناوب در سیم پیچ اصلی وجود دارد.
این جریان متناوب یک میدان مغناطیسی ضربانی ایجاد می کند. به دلیل حالت القایی، روتور برانگیخته می شود. از آنجایی که میدان مغناطیسی اصلی ضربان دار است، گشتاور مورد نیاز برای چرخاندن موتور تولید نمی شود و باعث می شود روتور به جای چرخش، ارتعاش کند. بنابراین، یک موتور القایی تک فاز به یک استارت نیاز دارد که بتواند تکانه های اولیه را برای چرخش موتور فراهم کند. استارت موتورهای ناهمزمان تک فاز در اصل یک سیم پیچ اضافی استاتور (پیچ استارت) است. سیم پیچ استارت ممکن است خازن های سری یا کلید گریز از مرکز داشته باشد. آیا از علت داغ شدن الکتروموتور مطلع هستید؟
سخن پایانی
الکتروموتور تک فاز چیست؟ در مقاله بالا به پاسخ این سوال پرداختیم. الکتروموتور تک فاز یکی از پرکاربردترین انواع موتورهای القایی در صنایع مختلف می باشد. موتورهای الکتریکی در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارند که در چند دسته قرار می گیرند.این نوع موتورها ناهمزمان در نظر گرفته می شوند و برای راه اندازی آنها نیاز به دانش فنی دارند. اگر با این دستگاه کار می کنید بهتر است با مدارهای الکتریکی و نحوه کار آنها آشنا شوید. موتور القایی وسیله ای است که انرژی الکتریکی را به مقاومت مکانیکی تبدیل می کند. تبدیل نیرو با استفاده از سیم پیچ موتور و تیغه های چرخان انجام می شود.
سوالات متداول برای الکتروموتور تک فاز
- انواع الکتروموتور تک فاز چیست؟
- موتورهای الکتریکی تک فاز با افت فاز
- موتورهای الکتریکی با خازن راه اندازی
- موتور الکتریکی با خازن دائمی
- موتورهای الکتریکی با دو خازن (راه اندازی و خازن دائمی)
- موتور القایی قطب شکافدار
- کاربرد الکتروموتور تک فاز چیست؟
کاربرد الکتروموتور تک فاز در کمپرسورها،ماشین لباسشویی،کولرهای آبی،یخچال خانگی، یخچال صنعتی،پمپ های آب،آسانسورها،ساخت و ساز،اتوماسیون صنعتی،تجهیزات اداری مانند چاپگرهای کامپیوتری و موارد دیگراست.
بدون دیدگاه